Խնդիր: Ուղղանկյան մակերեսը հավասար է 2.88 քդմ, իսկ լայնությունը՝ 0.8 դմ: Ինչի՞ է հավասար ուղղանկյան երկարությունը:
Քանի որ 2.88 քդմ = 288 քսմ, 0.8 դմ = 8 սմ, ապա ուղղանկյան երկարությունը կլինի 288 : 8 = 36 (սմ), այսինքն՝ 3.6 դմ: Մենք գտանք այնպիսի թիվ՝ 3.6, որը 0.8-ով բազմապատկելիս արտադրյալում ստացվում է 2.88, քանի որ 3.6 * 0.8 = 2.88: Այդ թիվն անվանում են 2.88-ի ր 0.8-ի քանորդ: Գրում են.2.88 : 0.8 = 3.6:3.6 պատասխանը կարելի է ստանալ նաև դեցիմետրերը սանտիմետրերի չվերածելով: Բավական է 0.8 բաժանարարը և 2.88 բաժանելին բազմապատկել 10-ով, այսինքն՝ նրանց մեջ ստորակետը տեղափոխել մեկ թվանշան դեպի աջ և 28.8-ը բաժանել 8 բնական թվի վրա:
Նույն եղանակով բաժանումը տասնորդական կոտորակի վրա միշտ հանգեցնում են բնական թվի վրա բաժանելուն:
Թիվը տասնորդական կոտորակի վրա բաժանելու համար պետք է բաժանելիում և բաժանարարում ստորակետը տեղափոխել դեպի աջ այնքան թվանշան, որքան թվանշան կա բաժանարարում ստորակետից հետո, իսկ հետո կատարել բաժանում բնական թվի վրա:
Եթե բաժանելիում ստորակետից հետո թվանշաններն ավելի քիչ են, քան բաժանարարում, ապա նրան աջից պետք է կցագրել այնքան զրո, որ բաժանելիում և բաժանարարում ստորակետից հետո լինեն հավասար քանակով թվանշաններ:
Օրինակ 1. 12.096-ը բաժանենք 2.24-ի: Բաժանելիում և բաժանարարում ստորակետը երկու թվանշանով տեղափոխենք դեպի աջ: Կստանանք 1209.6 և 224 թվերը: 1209.6-ը բաժանենք 224-ի.12.096 = 2.24 = 5.4:Օրինակ 2. 4.5-ը բաժանենք 0.125-ի: Այստեղ պետք է բաժանելիում և բաժանարարում ստորակետը տեղափոխել դեպի աջ երեք թվանշանով: Քանի որ բաժանելիում ստորակետից հետո միայն մեկ թվանշան կա, նրան աջից կկցագրենք երկու զրո: Ստորակետերը տեղափոխելուց հետո կստանանք 4500 և 125 թվերը: 4500-ը բաժանենք 125-ի.4.5 : 0.125 = 36:Օրինակ 3. 3.876-ը բաժանենք 0.01-ի: Այստեղ միայն պետք է ստորակետը տեղափոխել դեպի աջ երկու թվանշանով.3.876 : 0.01 = 387.6:Տասնորդական կոտորակների վրա բաժանելու միջոցով լուծվում են այնպիսի խնդիրներ, ինչպիսին որ բնական թվերի վրա բաժանելու միջոցով:
Օրինակ 4. Պատուհանի ուղղանկյունաձև ապակին ունի 1.016 մ² մակերես: Ինչի՞ է հավասար ապակու երկարությունը, եթե նրա լայնությունը հավասար է 0.8մ:
Երկարությունը հաշվելու համար պետք է մակերեսը բաժանել լայնության վրա.1.016 : 0.8 = 10.16 : 8 = 1.27 մ: